16 oktober 2014: over het nieuwe belastingstelsel

Onlangs werden de plannen voor de belastinghervormingen gepresenteerd in de Tweede Kamer. Naar aanleiding van deze plannen stond het Politiek Café van donderdagavond 16 oktober in het teken van het belastingstelsel. Een verslag van een informatieve en interessante avond!

Inleidend woord van een expert

Professor Henk Vording, hoogleraar Algemeen Belastingrecht aan de Universiteit van Leiden en een expert in de economische aspecten van belastingheffing, trapte de bijeenkomst af met een inleidende uitleg over het huidige belastingstelsel en vervolgens over de voorgenomen belastinghervormingen van de regering. Hij probeerde antwoord te geven op de vraag wat de regering nou precies van plan was en legde uit wat er precies in de Kamerbrief over het onderwerp stond. Hij eindigde met een uitdagende stelling; volgens Vording was een nieuw stelsel eigenlijk helemaal niet nodig. “Nederland heeft twee keer eerder een nieuw belastingstelsel gekregen, één keer onder Franse en een keer onder Duitse bezetting. Dat zegt genoeg. Hervormen is niet nodig, we moeten het huidige stelsel aanpassen.” Aldus Vording.

De commissie Dijkhuizen

Na de inleiding van professor Vording werden de andere twee sprekers geïntroduceerd: Henk Nijboer, Tweede Kamerlid en woordvoerder financiën voor de PvdA en Peter Kavelaars, hoogleraar aan de Erasmus Universiteit. Kavelaars is ook lid van de commissie Dijkhuizen die de hervorming van het belastingstelsel heeft onderzocht. Hij begon uit te leggen wat deze commissie precies heeft onderzocht en wat de uitkomsten hiervan waren, de mogelijke effecten op de belastingbetaler en de inkomens. Hij haakte meteen aan bij de uiting van Vording dat een nieuw stelsel niet noodzakelijk zou zijn. Volgens Kavelaars zou het aanpassen van het huidige stelsel niet genoeg zijn. De aanpassingen moeten op elkaar aansluiten, je kan niet zomaar hier en daar veranderingen aanbrengen. Het geheim zit hem volgens Peter Kavelaars in de eenvoud: “een nieuw en vereenvoudigd belastingstelsel, waarbij de druk op box 1 verlicht wordt” . Hij uit daarbij kritiek op het plan van de regering. Volgens hem is er in dit plan niets uit het rapport van de commissie Dijkhuizen overgenomen. Henk Nijboer valt hem daarbij in de rede. De richting van het rapport is door de regering wél overgenomen, aldus Nijboer.

Het publiek

Ondertussen kregen de sprekers veel reacties uit het publiek. De aanwezigen waren zeer gepassioneerd over het onderwerp en reageerden met rake vragen. Kamerlid Nijboer kreeg de eerste kritische vraag op zich afgevuurd: Kijkt de politiek wel naar de buitenwereld? Een bezorgde gast vroeg zich af of de ministers wel door hadden wat er allemaal aan de hand is in Nederland. Nijboer reageerde duidelijk: Hij vond dit een heel belangrijk punt. Er moet rekening gehouden worden met de ontwikkelingen die gaande zijn in de wereld. In het belastingstelsel is dit niet anders: zaken als ICT, shoppen op internet en andere technologische ontwikkelingen moeten worden meegenomen in het beleid.

De meningen verschillen

De sprekers waren het vaak eens met elkaar, maar stonden soms lijnrecht tegenover elkaar. Zo stelde Vording de vraag, moeten de toeslagen, zoals huur- en zorgtoeslag en het kindgebonden budget, op één hoop worden gegooid voor de overzichtelijkheid? Volgens Peter Kavelaars heeft de commissie Dijkhuizen bevonden dat dit zeker een verbetering zou zijn. Nijboer gaat ertegenin: volgens hem is dit al een keer geprobeerd, maar werkte dit niet. “Het heeft geen zin om het nog een keer te proberen.”

Arm en rijk

“Maar wat betekent het voor de kloof tussen arm en rijk als ons belastingstelsel versimpeld wordt?” Het publiek bleef vragen afvuren op de sprekers. De sprekers waren het erover eens dat de minder bedeelden in de samenleving niet ondergesneeuwd zouden worden bij de hervorming van het stelsel. “Het nieuwe fiscale stelsel staat wat de PvdA betreft in het teken van werk, ” aldus Nijboer.