26 oktober 2015: over vluchtelingen in de Europese Unie

Het onderwerp ‘vluchtelingen in de Europese Unie’ houdt de gemoederen duidelijk bezig. Op maandagavond 26 oktober kwam men in groten getale opdagen bij het Europacafé over de vluchtelingenkwestie. Tineke Ceelen, directeur van Stichting Vluchteling, en Leo Lucassen, hoogleraar migratiegeschiedenis aan de Universiteit Leiden, gingen in discussie over de rol van Europa.

Bedreiging van onze welvaart?

Lucassen bekent gelijk duidelijk kleur. “Het argument dat de komst van vluchtelingen druk uitoefent op de welvaart van de EU is volstrekte onzin.” Volgens Lucassen ving Duitsland altijd al veel vluchtelingen op in vergelijking met de rest van Europa, maar blijft het land vooralsnog de grootste economie van de EU. In het publiek is niet iedereen ervan overtuigd dat de enorme toestroom van vluchtelingen helemaal geen invloed zou hebben op de welvaart.

Aantallen zijn relatief

Eén aanwezige zou liever zien dat de opvang van de vluchtelingen meer in de eigen regio plaats zou vinden. Uit de quiz die voorafgaand aan de discussie werd gehouden blijkt dat de meeste vluchtelingen niet naar Europa komen. De landen die de meeste vluchtelingen ontvangen zijn Turkije, Pakistan en Libanon. Gevolgd door Iran, Ethiopië, Jordanië, Kenia, Tsjaad, Oeganda en China. Nederland komt in de hele top tien niet voor.

Vluchten: pure noodzaak

Ceelen benadrukt de benarde situatie waar vele vluchtelingen in zitten. “Als je kind een paar weken niet naar school kan, dan is dat nog leuk. Als je kind vijf jaar niet naar school kan, dan zie je zijn toekomst langzamerhand vergaan.” Tijdens haar vele reizen zag ze dat vluchtelingen veelal in sloppenwijken verbleven. De vlucht van deze mensen uit eigen land is volgens haar pure noodzaak: “Ik kan iedereen verzekeren dat als mensen de keuze hadden, ze thuis zouden blijven. Als het echt niet anders kan, dan gaan ze het liefst ergens heen in de buurt van huis.”

Column van Admira Fazlić

Admira Fazlić vluchtte in 1992 als klein meisje uit Bosnië-Herzegovina. In een emotioneel beladen verhaal vertelde zij over de angst die zij voelde tijdens de reis naar Europa. “Ik was nog maar een klein meisje, maar ik wist dat ons leven voorgoed veranderd was,” aldus Fazlić. Ook sprak ze over de hartelijke manier waarop zij en haar familie overal welkom waren, maar ook over het medelijden dat zij voelt voor de manier waarop de Syrische vluchtelingen worden verwelkomd. “Tegenwoordig zouden ze mij een gelukszoeker noemen, toen wilden mensen ons nog helpen.”

Geen ‘luxe’

In het publiek zijn verscheidene mensen die wel eens een bezoek aan een asielzoekerscentrum hebben gebracht of op een andere manier uit ervaring spreken. Een Afghaanse man gaf aan het erg pijnlijk te vinden dat er vaak gesproken wordt over ‘luxe’ waarin vluchtelingen verkeren. Hij riep de mensen met dergelijke uitspraken op om zelf eens een kijkje te nemen in een asielzoekerscentrum, om met eigen ogen te zien dat er geen sprake is van luxe.

Stelling: einde van de EU?

Bezoekers zijn verdeeld over de volgende stelling: ‘De vluchtelingencrisis kan het einde van de EU betekenen.’ Lucassen: “De komst van hoogopgeleide mensen is juist een kans, die nog maar mondjesmaat door de politiek wordt aangepakt. De vluchtelingen zijn eigenlijk een soort cadeautje voor Europa.” Volgens Ceelen moet de oplossing breder gezocht worden dan Nederland of Europa. “Het einde van het conflict in Syrië is nog niet in zicht. Er moet iets bedacht worden dat stabiliteit gaat brengen in de conflictgebieden. En dat is nog niet zo eenvoudig…”

Deze bijeenkomst werd georganiseerd door EDIC Den Haag.