Workshops en lezingen

Hieronder vind je het overzicht van workshops en lezingen tijdens de Leerkrachtendag Burgerschap 2025.

Lezingen

Merel van Vroonhoven

Volkskrant-columnist en basisschoolleerkracht

Inspirerende verhalen van een ervaren beginner: van bestuurskamer naar klaslokaal

Toen topvrouw Merel van Vroonhoven zij-instromer werd in het speciaal onderwijs, begon ze met het delen van haar ervaringen als Volkskrant-columnist. Ze benadrukt het belang van leraren, geeft haar visie op onderwijs en vertelt over leiderschap en de impact van kansen(on)gelijkheid. Tijdens haar gastlezing kun je rekenen op anekdotes en kritische bespiegelingen – kleine verhalen en grote thema’s.

Dr. Pieter van Rees

Universitair docent Burgerschap en Educatie, Universiteit voor Humanistiek

De burgerschapsopdracht: de spanning tussen opdracht en praktijk

Veel scholen werken voortvarend aan de burgerschapsopdracht van de overheid. Maar tóch krijgen ze dan soms een herstelopdracht van de inspectie. Waar gaat dit mis en hoe kan het beter?

Dr. Pieter van Rees belicht deze vraag vanuit twee kanten. Vanuit de opdrachtgever bekeken lijken scholen vaak niet doelgericht en zichtbaar genoeg te werken aan burgerschap: het ontbreekt aan duidelijke visie, heldere leerlijnen en concrete leerdoelen. Maar vanuit de praktijk bezien lijkt er meer aan de hand. Scholen hebben het gevoel ‘door een hoepeltje’ te moeten springen, erkenning voor hun inspanningen lijkt voorwaardelijk en de formele eisen blijken inhoudelijk bepalender dan gewenst.

Hoeveel ruimte is er voor erkenning van de inspanningen die scholen al leveren, en voor verschillende opvattingen en praktijken in het onderwijs? Samen bespreken we deze spanning tussen opdracht en praktijk vanuit ervaringen en onderzoek. Tot slot gaan we in op de vraag: Wat vertelt deze botsing tussen opdracht en praktijk ons eigenlijk over burgerschapsonderwijs zelf?

Workshops

Kleine Grote Denkers

Inspiratiesessie: spelend aan de slag met burgerschap!

Laat je inspireren door het verhaal van Kleine Grote Denkers en hoe zij ‘spelend filosoferen’ inzetten als concrete burgerschapsactiviteit in de klas. Wil jij leren hoe je kinderen aan het denken kan zetten en vind je het leuk om meer betekenisvolle gesprekken met kinderen (en elkaar) te voeren? Doe dan mee met deze workshop. Je gaat naar huis met een concrete, spelende aanpak om aan burgerschap te werken!

Expertisepunt Burgerschap

Aan de slag met burgerschap

Tijdens deze workshop ga je actief aan de slag met de visievorming van jouw burgerschapsonderwijs. Of je daar al mee begonnen bent of niet, voor alle deelnemers is deze workshop betekenisvol. Je wordt aan het denken gezet over je uitgangspunten en (school)waarden en hoe je die kunt omzetten naar een uitgewerkte visie, met inachtneming van de wettelijke vereisten. Door middel van activerende opdrachten zet je de eerste stappen naar goed burgerschapsonderwijs!

Anne Frank Stichting

De eerste indruk: vooroordelen, stereotypen en discriminatie

Vanaf groep 5 zien leerlingen, naast overeenkomsten, ook steeds meer verschillen tussen zichzelf en andere kinderen. Wat bepaalt een eerste indruk? Spelen stereotypen en vooroordelen daarbij een rol? In deze workshop ga je aan de slag met twee werkvormen waarin leerlingen inzicht krijgen in hoe ze naar zichzelf én naar anderen kijken. Bij de eerste werkvorm ontwerp je een poppetje en kijk je samen naar overeenkomsten en verschillen tussen mensen. Bij de tweede werkvorm ga je aan de slag met praatkaarten. In groepjes rangschik je de beledigende en/of discriminerende situaties die op de kaarten te zien zijn en voer je samen met je leerlingen een gesprek over lastige onderwerpen. Deze twee werkvormen kunnen helpen om eventuele vooroordelen te signaleren en te bespreken. De werkvormen zijn gratis beschikbaar en direct te gebruiken in de klas.

Alliantie ‘Worden Wie Je Bent’

Doorbreek rolpatronen: geef meiden en jongens écht de ruimte om zichzelf te zijn

In deze workshop verkennen we actief en op een inspirerende manier welke bewuste en onbewuste ideeën over meiden en jongens bestaan in de school en welke invloed dit heeft op de leerling: nu en in de toekomst. Hoe zorgen we er samen voor dat meiden echt gaan zien dat zij ook goed zijn in rekenen en dat het oké is voor jongens om creatief te zijn? Wie weet zien we dan later veel gemengdere beroepsgroepen! Op basis van wetenschappelijk onderwijsonderzoek bieden we je tot slot concrete en gemakkelijke tips & tricks die je morgen in de klas kunt toepassen om leerlingen te laten zijn wie ze willen zijn. Met natuurlijk als ultiem doel dat ze later écht kunnen worden wat ze willen worden.

Beeld & Geluid

Mediawijsheid en Burgerschap

Jouw leerlingen groeien op in een gemediatiseerde wereld. In hoeverre ben jij in staat hen daarin wegwijs te maken? Hoe mediawijs ben jijzelf? Het doel van deze workshop is om jouw basiskennis over hoe media, pers en (alternatieve) journalistiek werken bij te spijkeren en je te laten ontdekken hoe die onze kijk op elkaar, de wereld en de werkelijkheid beïnvloeden.

Bureau Common Ground

Botsende waarden & botsende gesprekken

‘Leerlingen hebben kennis van en respect voor de democratische basiswaarden’. Dat staat in de wet Burgerschap. Maar wat zijn die waarden nou, hoe herken je ze in de klas en op school, en welke burgerschapskansen liggen er als leerlingen of ouders een grensoverschrijdende opmerking maken waarbij die waarden botsen? In deze workshop gaan we in op de democratische basiswaarden en geven we je tools voor het voeren van gesprekken met leerlingen en ouders op zo’n manier dat je de burgerschapskansen optimaal benut.

ProDemos – Huis voor democratie en rechtsstaat

Aan de slag met democratie en rechtsstaat

Hoe behandel je democratie, politiek en de rechtsstaat in jouw les? Hoe zorg je ervoor dat leerlingen leren luisteren naar elkaar, ontspannen omgaan met meningsverschillen, een standpunt onderbouwen — en tegelijk ruimte laten voor het perspectief van de ander. Tijdens deze workshop ga je aan de slag met verschillende activerende werkvormen. Je krijgt tips en gaat naar huis met lesmateriaal dat je meteen kunt gebruiken in de klas.

Stichting Vredeseducatie

Hallo, de maatschappij dat zijn wij! Burgerschap ervarend leren

Ben jij leerkracht in het primair onderwijs en wil je mensenrechten een centrale plek geven in je onderwijs? In deze praktische workshop ontdek je hoe je mensenrechten op een natuurlijke manier verweeft in je lessen, zodat je tegelijkertijd werkt aan burgerschap én goed onderwijs.
Je leert hoe mensenrechten richting kunnen geven aan je didactiek, houding en handelen – en hoe jij als RechtVaardige Leraar een rolmodel kunt zijn. Aan de hand van herkenbare voorbeelden en werkvormen bespreken we actuele vraagstukken en bieden we concrete handvatten om direct toe te passen.

Rutgers

Woorden én daden: een open gesprek over taboe gevoelige onderwerpen

Relaties & seksualiteit, gender- en seksuele diversiteit, seksuele vorming, seksueel grensoverschrijdend gedrag en gendergelijkheid zijn maatschappelijke thema’s die steeds vaker terugkomen in de school. Het zijn ook thema’s waarbij ieders normen en waarden kunnen verschillen. Het kan voor (toekomstige) leerkrachten of docenten een hele uitdaging zijn om met deze verschillen om te gaan. Hoe kun je dit aanpakken? Hoe kun je deze onderwerpen in de klas bespreekbaar maken en laten zien dat het belangrijk is? Een goede voorbereiding tijdens de opleiding kan dan veel verschil maken. In deze workshop maken we daarom een vertaalslag naar hoe je als lerarenopleider dit gesprek aangaat met jouw studenten. Door middel van ‘modeling’ – het pedagogisch principe waarbij volwassen door hun eigen gedrag en houding een voorbeeld stellen – bereid je jouw studenten voor op hun toekomstige werk als onderwijsprofessional. Deze workshop is vooral bedoeld voor leerkrachten in opleiding en lerarenopleiders, maar is zeker ook interessant voor leerkrachten die al in het onderwijs werken!