Terugblik schooljaar 2023/2024

De zomervakantie staat voor de deur! Op veel scholen worden de laatste werkzaamheden uitgevoerd. Ook wij zijn bezig met de afronding van het schooljaar 2023/2024. Op woensdag 17 juli voeren wij onze allerlaatste educatieve programma uit (in Veendam). En ook de Tweede Kamer gaat met reces (terwijl het kersverse kabinet een regeerakkoord gaat uitwerken). Voor ons een mooi moment voor een terugblik op het schooljaar.

September en oktober 2023

Het schooljaar begint druk. Net voor de zomervakantie valt kabinet Rutte-IV, wat betekent dat er in november een Tweede Kamerverkiezing is. We werken bij ProDemos de hele zomer hard aan onze verkiezingsactiviteiten en -producten. Maar voor het zover is worden er begin september eerst de nieuwe koffertjes van de Derde Kamer der Staten-Generaal uitgereikt aan Eerste en Tweede Kamerleden. Het leskoffertje is onderdeel van een lesprogramma voor groep 7 en 8, met als thema Prinsjesdag.

Twee basisschoolleerlingen presenteren de Derde Kamerleskoffertjes aan, dan nog, Tweede Kamervoorzitter Vera Bergkamp. Foto door Jeroen van der Meyde.

Begin oktober hebben we hoog bezoek bij ProDemos in Den Haag: koning Willem-Alexander komt langs ter ere van het jubileum van ProDemos. Hij spreekt met een aantal ProDemosbegeleiders over hun werk en doet samen met de aanwezige middelbare scholieren enkele educatieve onderdelen. Hij stelt zelfs de laatste vraag van de quiz Wie Wat Wet: ‘Waarom moet ook de minister, naast de koning, een handtekening zetten onder een wet?’

Groepsfoto in de nagemaakt plenaire Tweede Kamerzaal met de Koning en de schoolklas — Koning Willem-Alexander in de Parlementszaal van ProDemos samen met een schoolklas. Foto door Frank van Beek.

Eind oktober barst de verkiezingstijd los. Onze Verkiezingsgastlessen zijn zo populair dat we zelfs genoodzaakt zijn om een gedeeltelijke boekingsstop in te stellen. Ook is er weer volop lesmateriaal beschikbaar en organiseren we Verkiezingsfestivals op mbo-scholen.

Robbert Dijkgraaf, demissionair minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, brengt een bezoek aan het Verkiezingsfestival op het Albeda in Rotterdam. Foto door Brandon Baan.

November en december 2023

In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezing op 22 november houden we de 30e editie van de Scholierenverkiezingen. Op 21 november vindt de uitslagavond plaats bij ProDemos in Den Haag. In totaal stemden een recordaantal van 143.991 scholieren en studenten van 397 scholen door heel Nederland. De PVV wordt bij hen de grootste, gevolgd door FvD en de VVD.

Thierry Baudet, lijsttrekker van Forum voor Democratie, poseert na de uitslag van de Scholierenverkiezingen met een groep middelbare scholieren.

Naast de verkiezing houden we ons ook nog bezig met andere werkzaamheden. We publiceren een onderzoek in samenwerking met het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Met dit literatuuronderzoek is in kaart gebracht wat de houding van niet-stemgerechtigde jongeren is ten aanzien van de democratie, welke kennis zij hierover bezitten en of iemand actief deelneemt aan de democratische samenleving. Jongeren blijken een positieve houding ten opzichte van de democratie te hebben en ondersteunen de basiswaarden als vrijheid en gelijkheid. Tegelijkertijd hebben ze moeite met het begrijpen en toepassen van deze basiswaarden. Het hele onderzoeksverslag lees je hier.

Een leerling is aan het woord tijdens de Debatsimulatie, een onderdeel van het educatieve programma Politiek in een Dag in Den Haag,

In december dwarrelt het verkiezingsstof neer en er is weer ruimte voor aandacht voor andere interessante en belangrijke bestuurslagen zoals de gemeente en provincie. Leerlingen van het basisonderwijs tot aan het mbo kunnen het hele jaar door op gemeentehuizen en provinciehuizen kennis maken met de politiek daar. En ook op scholen komen onze begeleiders volop langs om te vertellen over de thema’s politiek, rechtsstaat en democratie.

Mbo-studenten doen het educatieve programma Project Burgerschap – Speak out loud! op hun school.

Januari en februari 2024

Eind oktober 2023 neemt de Tweede Kamer een amendement op de begroting van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties aan, waarmee een miljoen euro ter beschikking aan ProDemos wordt gesteld in 2024. Ons wordt gevraagd hiermee het democratisch burgerschap van jongeren in alle regio’s van ons land te bevorderen, met een focus op regio’s verder van Den Haag. Het inluiden van 2024 betekent de start van deze werkzaamheden. Eén van de resultaten is dat we eind 2024 bijscholingsdagen voor leerkrachten docenten in het po, vo en mbo rondom burgerschap organiseren in onder andere Drenthe, Noord-Brabant en Zeeland. We hopen leerkrachten en docenten handvatten te bieden voor hun lessen en hen te tonen op welke manieren we hen kunnen helpen bij het invullen van burgerschapsonderwijs.

Demissionair minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties, Hugo de Jonge, tijdens een bezoek aan een Verkiezingsfestival op het ROC Mondriaan in Den Haag. Foto door Guus Schoonewille.

Maart en april 2024

Begin maart vindt het finaledebat van de Derde Kamer der Staten-Generaal plaats. Normaal gesproken vindt dat plaats in november, maar door de Tweede Kamerverkiezing werd het opgeschoven. Dit jaar deden Groep 7 van KC de Bron uit Zwijndrecht, Groep 7/8 van Tienerschool Sneek en Groep 6/7/8 van O.J.S. de Zevensprong uit Emmeloord mee. Het debat vindt plaats in de Eerste Kamer, waar de klassen worden opgedeeld in fracties. Uiteindelijk wint de roze fractie. Na het debat bezoeken de klassen ook nog de Tweede Kamer om de beleving compleet te maken.

De deelnemende schoolklassen poseren samen met Eerste Kamervoorzitter Jan Anthonie Bruijn, diverse Senaatsleden en medewerkers van ProDemos en de Eerste Kamer aan de start van het finaledebat. Foto door Hans Kouwenhoven.

Ook de Docentendag Maatschappijleer wordt weer georganiseerd in Den Haag. Voorafgaand aan de Docentendag vindt de Docentenavond plaats, ditmaal in het Vredespaleis. Hoofdspreker Geert-Jan Knoops heeft het met de aanwezige docenten over de impact van internationaal recht op het klimaatbeleid in Nederland. Op de Docentendag zelf duikt hoofdspreker Tanja van der Lippe in het onderwerp (werk)druk. De dag wordt lachend afgesloten met Splinter Chabot.

Docenten krijgen tijdens de Docentenavond o.a. een rondleiding door het Vredespaleis.

Splinter Chabot sluit de Docentendag Maatschappijleer af in de Grote Kerk in Den Haag. Foto door Marcelle van Ohm.

Ondertussen is er in onderwijsland een grote ontwikkeling: de (concept) kerndoelen Burgerschap voor het basisonderwijs en de onderbouw van het voortgezet (speciaal) onderwijs worden in maart overhandigd aan Mariëlle Paul, demissionair minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs. Vanuit ProDemos houden we deze ontwikkeling nauw in de gaten. Op de planning staat nog het vernieuwen van de eindtermen van Maatschappijleer, Maatschappijwetenschappen en Maatschappijkunde en ook de kwalificatie-eisen in het mbo gaan op de schop.

Mei en juni 2024

En dan staat alweer de tweede verkiezing voor de deur! Begin juni gaan inwoners van de 27 lidstaten van de Europese Unie naar de stembus voor het Europees Parlement. Wederom bieden we weer een heel aantal verkiezingsactiviteiten en -producten aan, zoals de website STEM en opnieuw Verkiezingsfestivals en -gastlessen.

Mbo-studenten van het mboRijnland nemen deel aan het Verkiezingsfestival op hun school in aanloop naar de Europees Parlementsverkiezing.

De website STEM bevat een groot aantal werkvormen voor vo en mbo over de Europees Parlementsverkiezing.

Schooljaar 2023/2024 sluit af met de presentatie van het nieuwe kabinet Schoof-I. Op 2 juli staat de nieuwe ministersploeg op het bordes van Paleis Huis ten Bosch. Bij ProDemos zijn we bezig met het updaten van het lesmateriaal. Voor het basisonderwijs publiceerden we al de lesbrief ‘Aan de slag met… het nieuwe kabinet’ waarmee leerkrachten hun klas alvast kennis kunnen laten maken met de nieuwe ministers en staatssecretarissen en natuurlijk de minister-president.

Begin september openen wij weer onze deuren voor klassen in zowel Den Haag als op gemeentehuizen, provinciehuizen, scholen en bij rechtbanken. In de tussentijd bieden we voor iedereen die het leuk vindt de hele zomer nog wandelingen door politiek Den Haag en rondleidingen door de Eerste en Tweede Kamer aan. Tot na de vakantie!