28 oktober 2025

Jongeren oefenen met stemmen en hebben voorkeur voor PVV en D66 bij landelijke Scholierenverkiezingen 2025

Morgen mag de kiezer naar de stembus, maar jongeren door heel Nederland brachten afgelopen weken al hun stem uit op school. Tijdens de landelijke Scholierenverkiezingen, georganiseerd door ProDemos, oefenden ruim 165.798 vo-scholieren en mbo-studenten met stemmen. Door zelf te ervaren hoe verkiezingen werken, leren jongeren daar het meest over. Onderzoek laat ook zien dat als jongeren gaan stemmen zodra ze dat mogen, de kans groot is dat ze dat later blijven doen. Op de dag vóór de echte verkiezingsdag, laat de eindstand een voorkeur van jongeren zien voor de partijen PVV, D66 en GroenLinks-PvdA. De volledige uitslag is te bekijken op stem.scholierenverkiezingen.nl. 

Jongeren betrekken bij politiek

ProDemos – Huis voor democratie en rechtsstaat houdt landelijke Scholierenverkiezingen voor het voortgezet onderwijs en mbo in aanloop naar verschillende verkiezingen. De Scholierenverkiezingen, voor het eerst door ProDemos georganiseerd in 1994, zijn een toegankelijke en educatieve manier om jongeren te betrekken bij de verkiezingen en om hen het stemproces te laten ervaren. De jongeren bemensen doorgaans zelf het ‘stembureau’ op hun school. Ze nemen stempassen in ontvangst, reiken stembiljetten uit en zien erop toe dat alles netjes en eerlijk verloopt. ProDemos zorgt voor een docentenhandleiding en ander ondersteunend materiaal zoals een printbaar stembiljet. 

Eric Stokkink, directeur van ProDemos: “Geweldig om te zien dat zoveel scholen en jongeren afgelopen tijd met veel enthousiasme hebben meegedaan aan de Scholierenverkiezingen. Voor de eerste keer stemmen kan best spannend zijn. Wat ga ik stemmen?  Wat als ik een foutje maak op het stembiljet? De Scholierenverkiezingen zijn een oefenterrein voor jongeren om vertrouwen te krijgen in zowel zichzelf als in het proces. Zo werken scholen en ProDemos door heel Nederland aan de democratische burgers van morgen.”  

Afsluiting Scholierenverkiezingen

De Scholierenverkiezingen werden officieel afgesloten bij ProDemos in Den Haag in aanwezigheid van diverse politici en een bovenbouwklas van het Keizer Karel College uit Amstelveen. De leerlingen, die eerder zelf hun stem uitbrachten op school, mochten politici zoals Marieke Koekkoek (Volt), Lidewij de Vos (FvD), Henk Vermeer (BBB) en Jan Paternotte (D66) van alles vragen in verschillende korte gesprekrondes. Bijvoorbeeld: ‘Hoe besluit een partij zijn standpunten voor in het verkiezingsprogramma?’ Wat gaat u doen aan het dalende vertrouwen in de politiek? En wat doet uw partij voor jongeren?’. Na de gesprekjes werd de landelijke einduitslag gepresenteerd als sluitstuk van een educatief en leerzaam proces. 

De uitslag

Tijdens deze 31ste editie van de Scholierenverkiezingen meldden 435 scholen zo’n 300.000 scholieren en studenten aan om te stemmen. Voor het sluiten van de stembussen om 16.00 uur ontvingen we van 165.798 scholieren en studenten op tijd de uitslag. Dat is het hoogste aantal uitgebrachte stemmen sinds ProDemos de Scholierenverkiezingen in 1994 organiseert. Daarmee zouden, als deze jongeren het voor het zeggen zouden hebben, 18 politieke partijen in de Tweede Kamer komen. 

PVV kan dit jaar als grootste partij rekenen op 19.97% van de stemmen, nipt gevolgd door D66 met 19.50% stemmen. Op basis hiervan zou de PVV 32 zetels behalen en D66 31 zetels. GroenLinks-PvdA sluit de top drie met 10.29% van de stemmen, omgerekend 16 zetels. In 2023 was de PVV met 15.83% van de stemmen ook de grootste partij bij de Scholierenverkiezingen. 

Forum voor Democratie, die in 2023 nog 13.32% van de stemmen haalden, zakt deze editie naar 3.23%. Verder is de populariteit van de partij NL PLAN, die 5.51% van de stemmen krijgt, opvallend. Daarnaast haalt nieuwkomer Vrede voor Dieren (0.92%) de kiesdeler. 

De uitslag van de Scholierenverkiezingen is geen voorspeller van de daadwerkelijke uitslag van de Tweede Kamerverkiezing op woensdag 29 oktober. Resultaten van de Scholierenverkiezingen zijn terug te vinden op stem.scholierenverkiezingen.nl. Hier zijn ook alle uitslagen van eerdere verkiezingen te zien, zoals in 2021 en 2023.  Ook kun je de uitslagen hier per provincie, gemeente en school bekijken.